Wydanie 332(41)1 2017

Abstrakt. Drobnoustroje lekooporne to obecnie nie tylko problem kliniczny, ponieważ coraz częściej podczas analiz mikrobiologicznych materiału środowiskowego (wody i gleby) izolowane są bakterie odporne na powszechnie stosowane w terapii antybiotyki, co może stanowić znaczne zagrożenie dla zdrowia. Celem niniejszych badań była ocena stanu sanitarnego wody i częstotliwości występowanie szczepów Escherichia coli opornych na antybiotyki. Przeprowadzono badania w 10 punktach pomiarowych zlokalizowanych na rzece Dunajec oraz w zbiornikach wodnych na terenie Krakowa i Kryspinowa wykorzystywanych do celów rekreacyjnych. Na potrzeby oceny liczebności bakterii E. coli pobrane próbki wody zostały poddane analizie metodą filtracji membranowej. Lekooporność badano z wykorzystaniem metody dyfuzyjno- -krążkowej, ponadto zbadano występowanie mechanizmu ESBL zgodnie z zaleceniami KORLD i EUCAST. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że w dwóch punktach pomiarowych zlokalizowanych na rzece Biały Dunajec liczebność E. coli przekraczała normy dopuszczalne dla kąpielisk. Oporne szczepy izolowano głównie z kąpieliska w Kryspinowie – Na Piaskach, ale były one również obecne w wodach Dunajca. Zaobserwowano głównie oporność na jeden z testowanych antybiotyków; nie stwierdzono obecności wielolekoopornych bakterii. Najczęściej

Abstrakt. Nadmierna nerwowość czworonogów w ostatnich latach jest zasadniczym problemem wpływającym na negatywny odbiór zwierzęcia przez otoczenie, jak również bezpośrednio oddziałująca na jego organizm. Umiejętność rozpoznawania emocji psa pozwala na prawidłową reakcję właściciela zapobiegającą eskalacji złego zachowania, a w konsekwencji atakowi. Z tego względu podjęto próbę charakterystyki zachowań agresywnych psów, określenia ich przyczyn związanych z czynnikami neurobiologicznymi oraz predyspozycjami genetycznymi, a także z możliwościami zapobiegania oraz skutkami wywieranymi na otoczenie.

Abstrakt. Kreta europejskiego objęto w Polsce częściową ochroną gatunkową. Analizie poddano zmiany pourazowe u dwóch kretów. W tym celu użyto szesnastorzędowego tomografu komputerowego (CT), uzyskując obrazy w różnych projekcjach. Kret A doznał złamań żeber VII–XIII i łopatki po stronie lewej oraz VI, VIII, XIII żeber z prawej strony. Czaszka drugiego kreta miała wieloodłamowe włamania, a prawa obręcz barkowa uległa przemieszczeniu. Wymienione obrażenia spowodowały śmierć obu zwierząt. Uzyskane dane można w przyszłości użyć do analizy tkanki kostnej i miękkiej kreta europejskiego.

Abstrakt. Rosnące zainteresowanie zwierzętami domowymi, szczególnie psami, każe zwrócić szczególną uwagę na ich żywienie. Do badań wytypowano 12 rodzajów karm z podziałem na karmy dla psów młodych („junior”) oraz dla psów dojrzałych („adult”). Do badań wybrano metale ciężkie, które są szkodliwe dla organizmu (kadm, rtęć, ołów) oraz te, które w odpowiednich ilościach są niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania (miedź, żelazo, cynk). Stężenia metali, takich jak: kadm, rtęć i ołów, porównywano z wartościami granicznymi, podanymi w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 lutego 2012 r. w sprawie zawartości substancji niepożądanych w paszach. Badania wykazały, że metalem, który przekracza dopuszczalne –1 normy w pożywieniu dla psów, jest kadm, którego stężenie wyniosło 2,499 mg · kg (wartość –1 graniczna wynosi 2 mg · kg ). Karmy dla psów dojrzałych miały wyższe średnie stężenia metali ciężkich (kadmu, ołowiu, żelaza, miedzi, cynku), niż karmy „junior”, z wyjątkiem rtęci i żelaza, których wyższe stężenia odnotowano w karmach „junior”. Badania wykazały przekroczenie dopuszczalnej wartości granicznej w pożywieniu jedynie w przypadku kadmu (karma „adult”), –1 –1

Abstrakt. Topinambur należy do roślin, które mogą być materiałem do energetycznego wykorzystania. Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu nawożenia komunalnym osadem ściekowym i popiołem z biomasy drzew iglastych na plonowanie oraz cechy biometryczne i parametry fizjologiczne roślin dwóch odmian topinamburu (Helianthus tuberosus L.) – Albik i Gigant. Dwuletnie badania prowadzono na polu usytuowanym w miejscowości Ujkowice koło Przemyśla. Doświadczenie obejmowało następujące czynniki: 4 poziomy nawożenia popiołem z drzew iglastych jako biomasą, 2 poziomy nawożenia osadem ściekowym, 2 odmiany topinamburu (Helianthus tuberosus L.) – Gigant, Albik. W pierwszym roku po zastosowaniu osadów ściekowych –1 w ilości 30,3 t • ha plon był mniejszy o około 0,8 t, zaś w drugim roku reakcja na nawożenie osadem była dodatnia. Zmiany plonu topinamburu w warunkach zróżnicowanego nawożenia osadem uzależnione były od długości pędów, wskaźnika LAI i SPAD. Nawożenie popiołem z biomasy spowodowało systematyczny wzrost plonu masy nadziemnej w 2013 roku. W następnym roku zbioru różnice były nieistotne. Wzrost plonu topinamburu pod wpływem nawożenia popiołem z biomasy związany był ze wzrostem długości pędów, zwiększeniem wartości wskaźnika LAI i SPAD. Nie stwierdzono istotnej interakcji pomiędzy nawożeniem organicznym a mineralnym. Z badanych w doświadczeniu odmian większym plonem charakteryzowała się odmiana Albik. Polska odmiana Albik charakteryzowała się większą długością pędów, mniejszą średnicą pędów, wyższym indeksem LAI, znacznie większą wartością SPAD, zaś wskaźnik Fv/Fm był dla obu odmian zbliżony.

Abstrakt. Badania przeprowadzono w latach 2006–2008 w doświadczeniu statycznym, założonym w 1993 roku, w Rolniczej Stacji Doświadczalnej Lipnik (k. Stargardu Szczecińskiego). 0 0 Stacja jest położona w centralnej części Niziny Szczecińskiej (- 53 21`N, - 14 58`E, Hs 30 m n.p.m.). Badania polowe przeprowadzono na pszenicy ozimej uprawianej w zmianowaniu czteropolowym (burak cukrowy – pszenica ozima – bobik – pszenica ozima + międzyplon gorczyca biała). Badano wpływ stosowania uproszczeń w uprawie roli, polegających na eliminacji orki na rzecz uprawy bezpłużnej i siewu bezpośredniego, w odniesieniu do uprawy tradycyjnej, pod rośliny uprawiane w zmianowaniu. Badanym czynnikiem były systemy uprawy roli stosowane pod pszenicę ozimą po różnych przedplonach (bobik, burak cukrowy). Systemy uprawy istotnie kształtowały długość źdźbła i wskaźnik powierzchni asymilacyjnej liści (LAI). Pszenica ozima uprawiana na stanowisku po bobiku osiągała istotnie większe wartości krzewistości ogólnej i produkcyjnej, długości źdźbła i kłosa oraz wskaźnika zazielenienia liści (SPAD). Nie stwierdzono wpływu czynników doświadczalnych oraz ich współdziałania na plon ziarna pszenicy ozimej. Niezależnie od testowanych czynników doświadczenia pszenica ozima

Abstrakt. Przeprowadzono ocenę wartości odżywczej ricott dostępnych na polskim rynku. Materiał badawczy stanowiły ricotty niedojrzewające pochodzące od czterech producentów, zakupione w handlu detalicznym na terenie Olsztyna. W badanych ricottach oznaczono zawartość suchej masy – metodą suszenia, białka ogółem – metodą makro, tłuszczu – metodą butyrometryczną, laktozy – metodą Bertranda, popiołu – metodą spalania. W celu oznaczenia składników mineralnych próbki analizowanych ricott mineralizowano na mokro. Ca, Mg, Zn, Fe i Cu oznaczano techniką płomieniowej spektrometrii absorpcji atomowej (płomień acetylen – powietrze), K i Na – techniką emisyjną (płomień acetylen – powietrze), natomiast P – metodą kolorymetryczną. Obliczono wartość energetyczną badanych produktów. Ocenę wartości odżywczej ricott przeprowadzono, obliczając wskaźnik jakości żywieniowej (INQ) w odniesieniu do potrzeb odżywczych kobiet oraz mężczyzn w wieku 19–50 lat o umiarkowanej aktywności fizycznej. Badane ricotty wykazywały różnice w składzie chemicznym. Ich wartość energetyczna zależała głównie od zawartości tłuszczu. Wartości INQ wskazują, że badane ricotty stanowiły bogate źródło białka i tłuszczu. Ricotty od trzech producentów były dobrym źródłem Ca i P, a stosunek zawartości tych makroelementów był korzystny dla biodostępności Ca. Ricotty od dwóch producentów stanowiły dobre źródło Na. Ricotta od jednego producenta wykazywała optymalny stosunek zawartości K do Na. Badane ricotty charakteryzowały się niedoborem zawartości cukrów, K, Mg, Zn, Fe oraz Cu w odniesieniu do potrzeb odżywczych kobiet i mężczyzn w wieku 19–50 lat o umiarkowanej aktywności fizycznej.

Abstrakt. Materiał do badań stanowiło ziarno odmian pszenicy ozimej pochodzące z doświadczeń polowych realizowanych w latach 2009–2010 przez Krajowy Ośrodek Badawczy Meklemburgii i Pomorza Przedniego (LFA) w miejscowości Gülzow (Niemcy). Pierwszym czynnikiem był system gospodarowania (konwencjonalny, ekologiczny), a drugim czynnikiem były odmiany pszenicy ozimej (Akteur, Adler, Discus i Hermann). Oznaczono cechy fizyczne ziarna, cechy jakościowe oraz właściwości reologiczne określane na farinografie. Zastosowanie konwencjonalnego i ekologicznego systemu uprawy nie miało znaczącego wpływu na cechy fizyczne ziarna pszenicy. Ziarno pszenicy pochodzące z konwencjonalnego systemu uprawy charakteryzowało się lepszą jakością niż ziarno z systemu ekologicznego. Istotnie większe wartości odnotowano w przypadku zawartości białka, ilości glutenu, rozpływalności glutenu i wskaźnika sedymentacji, z wyjątkiem liczby opadania, i indeksu gluten. Zastosowanie systemu konwencjonalnego wpłynęło na uzyskanie korzystniejszych wartości cech farinograficznych w porównaniu z systemem ekologicznym. Wyjątek stanowiła wodochłonność mąki dla której nie stwierdzono istotnych różnic. Najlepszą jakością ziarna i mąki charakteryzowały się odmiany

Abstrakt. Choroby racic u krów mlecznych utrzymywanych w intensywnych systemach produkcji występują równie często jak zapalenie wymion (mastitis), choroby układu rozrodczego i zaburzenia metaboliczne. Istotne jest stałe kontrolowanie zachowań i aktywności ruchowej krów oraz opracowanie obiektywnych metod oceny ich lokomocji i wczesnego wykrywania kulawizn. Kulawizny charakteryzują się wieloczynnikową etiologią obejmującą aspekty genetyczne i technologiczne, warunki utrzymania, a także, w znacznym stopniu, żywienie, pielęgnację i higienę zwierząt. Znajomość przyczyn powstawania chorób racic i metod profilaktyki oraz umiejętność

Abstrakt. Rdza brunatna wywoływana przez Puccinia triticina przyczynia się do zmniejszenia plonu pszenicy na świecie. Opracowanie technologii sekwencjonowania następnej generacji (NGS) pozwala na skanowanie genotypów. Wybrane markery zasocjowane z cechami istotnymi rolniczo mogą być wykorzystane do selekcji genomowej. W prezentowanych badaniach 94 haplotypy zostały scharakteryzowane po względem 4599 markerów typu polimorfizm pojedynczy nukleotydu (SNP), reprezentujących dane DArTseq. Dane te były poddane analizie asocjacyjnej z rdzą brunatną w stadium rośliny dojrzałej przez trzy lata w trzech lokalizacjach. W celu identyfikacji asocjacji pomiędzy haplotypami a powierzchnią pod krzywą rozwoju choroby (AUDPC) i końcową oceną rdzy brunatnej (FLR) zastosowano mieszany model liniowy (MLM). Zidentyfikowano 13 markerów, które wyjaśniały 6,2–14,6% zmienności w AUDPC. Markery te reprezentowały pojedyncze loci rozmieszczone na chromosomach 1A, 2A, 2B, 3D, 4A, 6B i 7B. Markery zasocjowane z FLR wyjaśniały 8,5–21,0% zmienności. W przypadku FLR 20 markerów zasocjowanych ze zmienności fenotypową było rozmieszczonych na 10 chromosomach pszenicy. Chromosomy 2B, 3B i 5B były reprezentowane przez serie markerów. Scharakteryzowane genotypy mogą być krzyżowane w celu nagromadzenia markerów zasocjowanych ze zwiększeniem odporności na rdzę brunatną. Opcjonalnie, w celu precyzyjnej lokalizacji efektów stwierdzonych w badaniach asocjacyjnych, w odniesieniu do wcześniej zidentyfikowanych genów można testować dodatkowo populacje mapujące. Proponowane markery mogą być bezpośrednio wykorzystane w selekcji genomowej w celu zwiększenia odporności na rdzę brunatną w nowych odmianach pszenicy.

Abstrakt. Aktualne wielu hodowców boryka się z problemem ukierunkowania hodowli na potrzeby sportowe i z coraz większymi wymaganiami w stosunku do wierzchowców. Wiele wybrakowanych koni, niespełniających wymagań wykwalifikowanych jeźdźców, trafia do amatorów, którzy nie radzą sobie z tymi zwierzętami. Na podstawie informacji uzyskanych z list startowych Mistrzostw Polski Młodych Koni (MPMK) z lat 2010–2015 oceniono, jaki udział spośród wszystkich startujących ras koni hodowli polskiej stanowiły konie małopolskie, oraz prze- analizowano osiągnięcia sportowe koni małopolskich, z uwzględnieniem płci oraz dolewu pełnej krwi angielskiej startujących osobników. Liczba koni małopolskich startujących w Mistrzostwach Polski Młodych Koni stanowi niespełna 10%; poziom ten utrzymał się na wyrównanym poziomie przez 5 analizowanych lat; najmniej koni małopolskich odnotowano w roku 2014 (6,7%); rok później ich liczba wzrosła do 9,6%. Wieloletnia praca hodowców nad rasą koni małopolskich jest bezcenna, dlatego konieczne jest kontynuowanie tej tradycji poprzez doskonalenie cech i zachowanie formy pierwotnej konia małopolskiego. Doskonalenie to musi opierać się na

Abstrakt. Iwermektyna to lek stosowany na szeroką skalę w zwalczaniu pasożytów wewnętrznych i zewnętrznych zwierząt. Jest to związek bezpieczny dla ssaków. Mechanizm jego działania opiera się na zaburzeniu przewodzenia impulsów nerwowych. Glikoproteina P jest błonowym białkiem transportowym obecnym w komórkach endotelialnych wielu narządów, takich jak płuca, nerki, wątroba, trzustka itd. Hamuje ono przedostawanie się toksyn do komórek nerwowych mózgu i ich penetrację. Pełni też swoją funkcję wobec innych narządów, poza układem nerwowym; są to np. bariery: krew–jądro, krew–łożysko, krew–mocz. Białko to jest kodowane przez gen MDR1 (ang. Multidrug Resistance Gene) i znajduje się w błonach komórkowych bariery krew–mózg. W przypadku wystąpienia mutacji genu MDR1 białko powstałe na podstawie zmienionej informacji genetycznej nie jest zdolne do pełnienia swoich funkcji. W takim przypadku iwermektyna przedostaje się do komórek ośrodkowego układu nerwowego psów i wywołuje objawy neurotoksyczne, dlatego ważna jest wcześniejsza diagnostyka, a także szybkie działanie w celu zapobieżenia wystąpieniu objawów zatrucia. W artykule przedstawiono przyczyny oraz skutki wystąpienia mutacji, a także elementy diagnostyki molekularnej pozwalającej na identyfikację mutacji. Sporządzono również listę