Wydanie 343(47)3 2018

Abstrakt. Mięso drobiu jest istotnym źródłem energii i składników odżywczych, zapewniającym wysoką jakość białka w diecie psów. Celem badań było określenie jakości mięsa kurcząt brojlerów. Materiał doświadczalny pracy stanowiły kurczęta brojlery ROSS 308, chowywane w kontrolowanych warunkach środowiskowych do 42 dnia życia. W mięśniach piersiowych i udowych oznaczano zawartość podstawowych składników i profil aminokwasowy. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że mięśnie piersiowe zawierają więcej białka, a mniej tłuszczu, niż mięśnie ud. Mięśnie udowe cechowały się większą zawartością tłuszczu śródmięśniowego, co wpłynęło na ich większą wyliczoną wartość energetyczną. Mięso drobiowe ma wysoką jakość odżywczą białka, jest dobrym źródłem aminokwasów egzogennych, co jest korzystne pod względem żywieniowym.

Abstrakt. Śródmiejskie tereny poprzemysłowe stanowią rezerwuar atrakcyjnej przestrzeni miejskiej, która może być ponownie wykorzystana na potrzeby przemysłowe lub zagospodarowana w inny sposób. O dużej dostępności terenów poprzemysłowych w miastach zadecydowała transformacja gospodarcza epoki postindustrialnej, podczas której śródmiejska lokalizacja produkcji okazała się zbyt kosztowna, a posiadane zasoby przestrzenne okazały się niedopasowane do potrzeb skoncentrowanych, zautomatyzowanych i sfragmentaryzowanych nowoczesnych procesów produkcyjnych. Wcześniejszy industrialny model rozwoju podporządkował rozwój przestrzenny miast potrzebom przemysłu, zagarniając duże i atrakcyjnie położone przestrzenie na swoje potrzeby. Odnowa tych terenów jest szansą na ich efektywne wykorzystanie. Barierą w tym procesie jest, między innymi, zanieczyszczenie gleby i ziemi – słabo rozpoznane, bardzo zróżnicowane i kosztowne w likwidacji. Zanieczyszczenie gleby i ziemi na terenach poprzemysłowych jest trwałym zapisem wieloletniej presji przemysłowej znacznie silniejszej i jednocześnie zdecydowanie słabiej rozpoznanej niż stan środowiska ich otoczenia. Zanieczyszczeniu gleby i ziemi terenów byłych zakładów przemysłowych często towarzyszą pozostawiona infrastruktura (lub pozostałości po niej), a także odpady zgromadzone w obiektach przemysłowych i na powierzchni ziemi. Taka specyfika śródmiejskich terenów przemysłowych bardzo ogranicza możliwości ich transformacji. Nowe regulacje prawne, wprowadzające status historycznego zanieczyszczenia gleby i ziemi oraz planu remediacji, stanowią istotny bodziec do intensyfikacji korzystnych procesów przemian śródmiejskich terenów przemysłowych poprzez ich sanację ekologiczną i mogą być skuteczną drogą prowadzącą do zrównoważonego rozwoju miast.

Abstrakt. Naturalne melaniny mają duży potencjał aplikacyjny w farmakologii, kosmetologii oraz żywności funkcjonalnej. W badaniach otrzymano naturalną melaninę z odpadu powstającego podczas produkcji pieczarki dwuzarodnikowej (Agaricus bisporus). Wykonano analizę fizykochemiczną natywnej i oczyszczonej melaniny, w tym spektroskopię UV-Vis, IR oraz Ramana. Przeprowadzono również analizę wartości składowych barwy, zawartości polifenoli oraz właściwości antyoksydacyjnych i antybakteryjnych. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że uzyskane barwniki były podobne do syntetycznej L-DOPA melaniny. Natywna i oczyszczona melanina była zróżnicowana pod względem budowy chemicznej, aktywności antyoksydacyjnej oraz właściwości barierowych w odniesieniu do światła. Otrzymane melaniny charakteryzowały się właściwościami przeciwbakteryjnymi względem Enterococcus faecalis i Pseudomonas aeruginosa, nie działały względem Bacillus cereus, Escherichia coli i Staphylococcus aureus. Są to pierwsze badania na temat melanin otrzymanych z odpadu powstającego przy produkcji A. bisporus.

Abstrakt. Badania były skoncentrowane na ocenie jakości winogron odmiany ‘Regent’. Winorośl prowadzoną w systemie pojedynczego sznura Guyot poddano zabiegom cięcia o trzech intensywnościach: 4, 6 lub 8 pąków na łozę. Owoce zebrano w trzech kolejnych sezonach (w latach 2013–2015) w stacji badawczej Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Winogrona ‘Regent’ analizowano pod kątem właściwości fizycznych i chemicznych, tj. masy gron i 100 owoców, całkowitej zawartości substancji rozpuszczalnych, kwasowości, pH, polifenoli, składników odżywczych (Ca, Cu, Fe, K, Mg, Mn, N, P, Zn) i metali ciężkich (Cd, Pb). Wyniki pokazały, że intensywność cięcia łozy winorośli odmiany ‘Regent’ miała istotny wpływ na jakość owoców, z wyjątkiem masy gron, kwasowości i pH. W przypadku masy 100 owoców, całkowitej zawartości substancji rozpuszczalnych i większości pierwiastków notowano wzrost wraz ze wzrostem intensywności cięcia. Z kolei najlżejsze cięcie doprowadziło do najwyższej koncentracji polifenoli, K, Cu i Fe w winogronach.

Abstrakt. Rtęć jest pierwiastkiem, który występując w środowisku w dużym stężeniu, przekraczającym normy, może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia oraz życia zwierząt i ludzi. U człowieka zatrucie rtęcią może prowadzić do m.in. uszkodzenia centralnego układu nerwowego, zaburzeń układu odpornościowego, uszkodzenia nerek, wypadania włosów oraz śmierci. Rtęć, oprócz oddziaływania na zdrowie publiczne, wpływa również na zwierzęta, wywołując u zwierząt gospodarskich i łownych objawy mogące prowadzić do obniżenia płodności, walorów produkcyjnych, a nawet śmierci. Ze względu na możliwość bioakumulacji i biomagnifikacji w łańcuchu troficznym stanowi poważne i globalne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Aktualnie głównym źródłem narażenia człowieka oraz zwierząt na jej działanie jest spożywanie zanieczyszczonej żywności oraz wody. Z tego powodu dopuszczalny poziom rtęci w mięsie oraz narządach zwierząt uregulowany jest przepisami krajowymi oraz międzynarodowymi. Celem niniejszej pracy było określenie możliwego ryzyka higieniczno-toksykologicznego związanego z akumulacją rtęci w mięsie i narządach zwierząt hodowlanych oraz dzikich w Polsce. Wyniki niektórych badań nad zawartością rtęci w mięsie i wątrobie zwierząt gospodarskich i dzikich wykazały, że na poziom akumulacji tego pierwiastka w organizmie wpływ mają: gatunek zwierzęcia, jego wiek, środowisko życia oraz dieta. Z przeprowadzonych w Polsce w ciągu ostatnich 10 lat badań wynika, że rtęć w tkankach zwierząt występowała w małych ilościach, a przekroczenie jej dopuszczalnego poziomu było sporadyczne.

Abstrakt. Celem pracy było określenie, czy istnieje związek pomiędzy stężeniem progesteronu, oznaczanego w wybranym okresie ciąży, a liczbą urodzonych szczeniąt w miocie. Doświadczenie przeprowadzono na fermie norek zlokalizowanej w zachodniej Polsce. Materiał do badań stanowiła krew pobrana od jednorocznych samic odmiany barwnej biała Hedlunda (WH). Próby do analiz pozyskano w dwóch terminach od reprezentatywnej grupy 30 samic. Pierwszy raz krew pobrano 22 lutego, czyli przed okresem kojarzeń; powtórne pobranie nastąpiło 12 kwietnia w okresie ciąży samic, na około trzy tygodnie przed porodem. Analiza uzyskanych wyników, dotyczących stężenia progesteronu w surowicy krwi samic norek, wskazuje na znaczne zróżnicowanie osobnicze w obrębie analizowanej grupy zwierząt. Współzależność pomiędzy stężeniem progesteronu w surowicy krwi samic norek a liczbą urodzonych przez nie szczeniąt nie wykazała korelacji.

Abstrakt. Szeroka gama nawozów wieloskładnikowych, często o podobnym składzie chemicznym, różni się jakością i przyswajalnością składników pokarmowych oraz ceną. W pracy porównywano wpływ wieloskładnikowych nawozów mineralnych od polskich i zagranicznych producentów na zmiany zawartości makroskładników w glebie podczas uprawy buraka cukrowego. W przeprowadzonych badaniach analizowano również wpływ zróżnicowania dawek zastosowanych nawozów. Zastosowano nawozy wieloskładnikowe produkcji białoruskiej, rosyjskiej i polskiej. Nawóz polski to Polifoska 6. Rośliną doświadczalną był burak cukrowy odmiany NATURA KWS, typ normalno-cukrowy. Gleba, na której realizowano doświadczenie, charakteryzowała się niską zasobnością w przypadku przyswajalnego potasu oraz średnią zasobnością w przypadku fosforu przyswajalnego i magnezu wymiennego. Doświadczenie zrealizowano w latach 2014–2017 w miejscowości Lipnik. W badaniach porównywano dwa czynniki: czynnik I. – 4 nawozy mineralne wieloskładnikowe (dwa białoruskie, jeden rosyjski i jeden polski – Polifoska 6), czynnik II. – 3 dawki nawożenia (minimalna, optymalna, maksymalna), które wynosiły odpowiednio 2,5, 5,0 i 7,5 dt/ha. Nawożenie badanymi nawozami wieloskładnikowymi nie miało wpływu na zmiany odczynu gleby z doświadczenia. W doświadczeniu nie stwierdzono różnicy w działaniu badanych nawozów wieloskładnikowych, produkcji białoruskiej (dwa nawozy), rosyjskiej i polskiej, w zakresie zmian zawartości w glebie przyswajalnego fosforu i potasu oraz wymiennego magnezu. Zastosowanie zróżnicowanych dawek nawozów wieloskładnikowych spowodowało istotne zwiększenie zawartości przyswajalnego potasu i wymiennego magnezu w glebie, a także przyswajalnego fosforu po zastosowaniu najwyższej dawki nawozu.