seria Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica

Wydanie 350(51)3 2019

Oryginalne prace twórcze

WPŁYW ZASTOSOWANIA PRAŻONYCH ŁUSEK JĘCZMIENIA, BĘDĄCYCH PRODUKTEM UBOCZNYM PRZEMYSŁU BROWARNIANEGO, NA PROCESY FERMENTACJI ŻWACZOWEJ KRÓW. BADANIA IN VITRO 

Rachela Anna FORMELLA, Ewa PECKA-KIEŁB, Wojciech ZAWADZKI, Maciej ADAMSKI

Abstrakt. Celem pracy była ocena wpływu zastosowania prażonych łusek jęczmienia (RBH), będących produktem ubocznym przemysłu browarnianego, na procesy fermentacji żwaczowej, w warunkach in vitro. W badaniach użyto płyn żwaczowy pobrany od 9 krów mlecznych wybranych na podstawie analogów. Zwierzęta karmiono w systemie dawki wymieszanej całkowicie (TMR). Substraty do eksperymentu in vitro ustalono na podstawie dawki TMR. Substrat kontrolny zawierał tylko TMR. Substraty D1, D2, D3 zawierały TMR z dodatkiem odpowiednio: 5, 10 i 15% suchej masy RBH. Substrat D4 zawierał tylko RBH. Próbki płynu żwacza inkubowano przez 8 godzin, w warunkach beztlenowych, w 39C. Pożądany efekt stosowania prażonych łusek jęczmienia zaobserwowano w grupach D3 i D4 – zwiększyła się produkcja lotnych kwasów tłuszczowych (LKT). Kolejne pozytywne efekty odnotowano w grupach D2 i D4 – produkcja kwasu octowego zmniejszyła się do 7%. W grupach eksperymentalnych zaobserwowano zmniejszone wytwarzanie metanu (do 10%), co wskazuje na obniżenie strat energii przez zwierzęta. Najkorzystniejsze zmiany w profilu LKT i znaczny wzrost NGR odnotowano w próbkach z grupy D3. Ponieważ prażone łuski jęczmienia są produktem ubocznym warzenia piwa, ich stosowanie przynosi korzyści zarówno ekonomiczne, jak i ekologiczne. Pozytywne wyniki badania in vitro stanowią warunki wstępne do przeprowadzenia eksperymentu in vivo.

ANALIZA I PORÓWNANIE FREKWENCJI ZMIAN I OBJAWÓW CHOROBOWYCH U ZWIERZĄT RZEŹNYCH W POLSCE W LATACH 2009 I 2017 

Krzysztof GÓRSKI, Stanisław KONDRACKI

Abstrakt. Celem badań była analiza i porównanie frekwencji objawów i zmian chorobowych u zwierząt rzeźnych w Polsce w latach 2009 i 2017 oraz określenie przyczyn ich występowania. Analizie poddano wyniki urzędowego badania poubojowego bydła, świń i owiec, przeprowadzonego przez Inspekcję Weterynaryjną. W ocenie przyczyn zmian chorobowych i niezdatności do spożycia uwzględniono takie jednostki chorobowe, jak: gruźlica, promienica i posocznica, a także odchylenia jakościowe: wychudzenie i wodnicę, żółtaczkę, zmiany organoleptyczne, niedostateczne wykrwawienie, śmierć naturalną, ubój w agonii, ogniska ropne, zanieczyszczenia, przekrwieniai inne zmiany oraz inwazje pasożytnicze: wągry, bąblowce, motylicę wątrobową i włośnicę. Stwierdzono, że liczba zwierząt rzeźnych, wykazujących zaburzenia stanu zdrowia bądź objawy i zmiany chorobowe, utrzymuje się w Polsce na wysokim poziomie, a w przypadku bydła nawet nieznacznie wzrasta. Duża liczba zanieczyszczeń i przekrwień świadczy o małej dbałości o warunki obrotu przedubojowego zwierząt rzeźnych, a także o higienę i warunki uboju oraz rozbioru i obróbki tusz. Odchylenia jakościowe w postaci wychudzenia, wodnicy lub niedostatecznego wykrwawienia ubijanych zwierząt wskazują na błędy popełniane w czasie chowu bądź podczas transportu zwierząt rzeźnych. W związku z tym można mieć uzasadnione obawy dotyczące dobrostanu zwierząt. Choroby pasożytnicze, szczególnie motylica wątrobowa u bydła i owiec oraz bąblowica u świń, w niektórych rejonach wymagają bardziej skutecznych działań w celu ich ograniczenia. Za zadowalającą natomiast można uznać bardzo małą liczbę przypadków włośnicy w mięsie świń.

WPŁYW ZAWARTOŚCI KAZEINY W MLEKU SUROWYM NA RETENCJĘ PODSTAWOWYCH SKŁADNIKÓW W SUROWCU PO PASTERYZACJI I W TWAROGU 

Ewa SALAMOŃCZYK, Krzysztof MŁYNEK, Karolina ZIELIŃSKA

Abstrakt. Celem doświadczenia była ocena wpływu zawartości kazeiny w mleku na wydajność serowarską oraz podstawowy skład chemiczny twarogu i migrację składników mleka do serwatki. Mleko pozyskiwano od krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej, żywionych w systemie TMR. Materiał badawczy stanowiło 61 próbek mleka pasteryzowanego w temperaturze 72°C. W doświadczeniu uwzględniono jedynie surowiec o kwasowości 6,5–7,5°SH i spełniający normy cytologiczne. Mleko przed pasteryzacją oceniano pod względem zawartości kazeiny i zaliczano je do jednej z klas (CC). Wartość progową dla kazeiny ustalono na poziomie 2,43%. Oceniano między innymi zawartość białka ogólnego, tłuszczu, suchej masy, ĸ-kazeiny i uzysk twarogu. Analizowane cechy oznaczano w mleku surowym i pasteryzowanym, serwatce oraz w świeżym twarogu. Wyższa zawartość kazeiny w surowym mleku miała wpływ na większą retencję podstawowych składników w pasteryzowanym surowcu oraz w świeżym skrzepie, a wydzielona serwatka charakteryzowała się mniejszą zawartością białka. Wykazano również, że z mleka o większej zawartości kazeiny uzyskano więcej świeżego twarogu. W odniesieniu do efektywności przetwarzania mleka uzyskane wyniki należy uznać za informację mogącą służyć do wyznaczania w praktyce produkcyjnej minimalnej zawartości kazeiny w mleku serowarskim. Można uznać, że udział ten nie powinien być mniejszy niż 2,43%.

AKTYWNOŚĆ PRZECIWBAKTERYJNA I PRZECIWGRZYBICZA OLEJKU ETERYCZNEGO Z MACIERZANKI PIASKOWEJ (Thymus serpyllum) 

Xymena STACHURSKA

Abstrakt. Celem pracy było wykazanie in vitro aktywności antymikrobiologicznej olejku eterycznego pozyskanego z macierzanki piaskowej (Thymus serpyllum) wobec trzech mikroorganizmów testowych reprezentujących gatunki: Escherichia coli, Staphylococcus aureus i Candida albicans. Badania przeprowadzone zostały z użyciem metody dyfuzyjno-krążkowej. Aktywność olejku TSL analizowano w różnym zakresie stężeń – od 200 μL/mL do 2,0 μL/mL, poddając ocenie wielkość stref zahamowanego wzrostu. Po uśrednieniu uzyskanych wartości określano zakres aktywności antymikrobiologicznej TSL na podstawie danych referencyjnych. Olejek eteryczny TSL wykazywał jedynie umiarkowane działanie hamujące wobec S. aureus i E. coli w stężeniu 200 i 125 μL/mL oraz duże działanie inhibujące wobec C. albicans w stężeniu 200, 125 i 62,5 μL/mL i umiarkowane w stężeniu 31,2 μL/mL. Na tej podstawie wyznaczono wartość MIC dla szczepu testowego C. albicans wynoszącą 62,5 μL/mL, uznając ją za najbardziej efektywną w przypadku badanego olejku eterycznego TSL. Ponadto ustalono, że karwakrol – jeden z głównych składników TSL – może wykazywać silne działanie hamujące wzrost zarówno w przypadku wybranych gatunków grzybów, jak i bakterii.

WPŁYW WIEKU I STOPNIA ZAGĘSZCZENIA KRÓW NA WIELKOŚĆ PRODUKCJI I CZAS DOJU 

Piotr WÓJCIK, Mariusz MELLER1, Piotr MRÓZ

Abstrakt. Badania prowadzono na krowach rasy PHF utrzymywanych w zmiennych warunkach środowiskowych. Utworzono dwie grupy zwierząt (z okólnikiem oraz bez niego), które podlegały okresowemu zwiększeniu obsady na 1 m2. Określono wpływ wieku oraz stopnia zmiany obsady na poziom produkcji oraz czas doju krów. Stwierdzono, że wiek krów jest czynnikiem bardzo różnicującym krowy pod względem wydajności mleka oraz jego parametrów jakościowych. Zmiana warunków utrzymania krów poprzez zwiększenie stopnia obsady powoduje straty w wydajności mleka na poziomie 8,92 kg w sektorze bez okólnika oraz o 7,46 kg w sektorze z okólnikiem. Pomimo wzrostu stopnia obsady obecność okólnika zdecydowanie łagodzi niekorzystne warunki dla dobrostanu.