Wydanie 312(31) 2014

Abstrakt. Porównano wybrane parametry fizyczne mikroklimatu w oborach o zróżnicowanych WYBRANYCH PARAMETRÓW FIZYCZNYCH MIKROKLIMATU W OBORACH and Humanities, Poland systemach utrzymania krów. Materiał badawczy stanowiły 4 obory (A, B, C i D) zlokalizowane w województwie mazowieckim. W oborach A i B liczba krów była zbliżona (A – 24 krowy, B – 26 krów). W obiektach tych krowy utrzymywane były w systemie uwięziowym. W oborach C i D liczba krów wynosiła odpowiednio 100 i 60. W budynkach tych krowy utrzymywano w systemie wolnostanowiskowym. Przeprowadzone badania obejmowały inwentaryzację zoohigieniczną obór i ocenę wybranych parametrów fizycznych mikroklimatu w okresach zimowym i wiosennym. Kubatura pomieszczeń, w przeliczeniu na zwierzę, w obiektach A i B w niewielkim stopniu odbiegała od zalecanych norm zootechnicznych, natomiast w oborach C i D wskaźnik ten był przekroczony ponad 5-krotnie. Korzystniejsze warunki mikroklimatyczne odnotowano w oborach uwięziowych, przy czym lepsze dla dobrostanu krów są obory wolnostanowiskowe. W oborach wolnostanowiskowych wykazano w okresie zimowym zbyt małe wartości minimalnej temperatury powietrza w stosunku do norm zoohigienicznych. Wilgotność względna powietrza w okresie zimowym we wszystkich badanych oborach była zbliżona (od 70,0 do 88,8%). Zimą w oborach B, C i D prędkość ruchu powietrza mieściła się w zalecanej normie, natomiast w oborze A wykazano przekroczenie tego parametru (wartości maksymalne). W budynku A warunki ochładzania w okresach zimy i wiosny odbiegały minimalnie od zalecanego optimum dla krów mlecznych. Współczynnik oświetlenia naturalnego (O : P) wynosił od 1 : 7 w oborze D do 1 : 107 w oborze B. W budynku B współczynnik oświetlenia naturalnego był za niski, spowodowany małą liczbą okien. Stwierdzone w badanych obiektach natężenie oświetlenia naturalnego i sztucznego było zgodne z normami zootechnicznymi.

Abstrakt. Przeanalizowano wpływ wydajności mlecznej na długość okresu międzyciążowego w stadzie krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej (phf cb). Przyjęto 3 klasy wydajności mlecznej krów: poniżej 6000 kg mleka z laktacji 305-dniowej, 6000–9000 kg i powyżej 9000 kg mleka. W rozpatrywanym stadzie bydła zaobserwowano tendencję do wydłużania się okresów międzyciążowych w miarę rosnącej wydajności mlecznej krów. Na podstawie analizy wartości indeksu inseminacyjnego, w zależności od wydajności mlecznej krów, najmniejszą wartość tego indeksu (1,23) stwie

Abstrakt. W badaniach oceniano produktywność poplonów przeznaczonych na zielony nawóz i stanowiących źródło odżywiania mineralnego upraw następczych. Oceniano ilość suchej masy i ogólną wartość odżywczą poplonów uprawianych w leśno-stepowej strefie Ukrainy. Stwierdzono, że przyrosty zielonej masy przeznaczonej na nawóz zależały od warunków . –1 wilgotnościowych w okresie pożniwnym; największe mieściły się w granicach 16–23 t ha .

Abstrakt. Badania przeprowadzono na 10 klinicznie zdrowych cieliczkach rasy polsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej, w ciągu pierwszych 7 dnia życia postnatalnego. Celem prezentowanych badań była analiza nerkowej regulacji bilansu chlorków podczas pierwszego tygodnia życia cieląt. Stężenie chlorków w osoczu krwi cieląt –1 i mieściło się w granicach w pierwszym tygodniu życia wynosiło średnio 98,86 mmol · l norm fizjologicznych. Do piątego dnia życia koncentracja tego elektrolitu była stabilna, a następnie w siódmym dniu życia nieznacznie się obniżyła. Przy ujednoliconym żywieniu (siarą i mlekiem matek) obserwowane zmiany w kolejnych dniach pierwszego tygodnia życia związane były głównie ze zmianami czynności nerek (przesączania w kłębkach i resorpcji kanalikowej). W pierwszym tygodniu życia cieląt obserwowano istotne zmiany wielkości ładunku przesączonego, resorpcji kanalikowej oraz wydalania chlorków z moczem. Analiza zmian wielkości ładunku przesączonego chlorków wskazuje, że zmiana stężenia chlorków w osoczu krwi nie miała wpływu na ten wskaźnik. Stwierdzono, że decydującym mechanizmem regulującym wydalanie chlorków z moczem są zmiany wielkości resorpcji tego elektrolitu w kanalikach nerkowych. Uzyskane wyniki wskazują, że nerki cieląt noworodków są dostatecznie przygotowane do regulacji stężenia chlorków w osocz Słowa kluczowe: filtracja kłębkowa, resorpcja i sekrecja (klirens) u krwi. chlorków.

Abstrakt. O zróżnicowaniu florystycznym zbiorowisk segetalnych i liczbie gatunków w zbiorowiskach segetalnych oraz ich liczbie w zdjęciu fitosocjologicznym decyduje wiele naturalnych czynników przyrodniczych oraz agrotechnicznych. Istotnym naturalnym czynnikiem są warunki glebowe. Wraz ze wzrostem troficzności gleby i jej uwilgotnienia liczba gatunków się zwiększa. W wariancie typowym Arnoserido-Scleranthetum i Papaveretum argemones liczba gatunków jest najmniejsza – waha się od 37 do 62. Znacznie więcej (od 56 do 79) jest ich w wariancie z Juncus bufonius obu zespołów na glebach okresowo nadmiernie uwilgotnionych. Również średnia ich liczba w zdjęciu fitosocjologicznym kształtuje się podobnie. W wariancie typowym obu zespołów średnia wartość waha się od 16 do 25. Na glebach żyźniejszych o odczynie zasadowym, wytworzonych z glin i utworów pyłowych, liczba taksonów w Aphano- -Matricarietum i Lathyro-Melandrietum jest znacznie większa – waha się od 76 do 89. W wariancie typowym Aphano-Matricarietum jest ich trochę mniej, w porównaniu z wariantem z Mentha arvensis. Liczba gatunków w wariancie typowym kształtuje się odpowiednio w zakresie od 77 do 84, a wariancie z Mentha arvensis – od 86 do 87. Podobne zależności występują w przypadku średniej liczby gatunków w zdjęciu. Płaty zbiorowisk Aphano- -Matricarietum są bogate florystycznie. Średnia liczba gatunków w zdjęciu jest znaczna – wynosi w przypadku wariantu typowego 27, a zdecydowanie większa jest w przypadku płatów wariantu z Mentha arvensis – waha się od 33 do 36. Zbliżone relacje między glebą a liczbą gatunków w zbiorowisku i ich średnią w zdjęciach fitosocjologicznych występują także w obrębie agrofitocenoz upraw okopowych. Najuboższe florystycznie jest Digitarietum ischaemi, znacznie bogatsze Echinochloo-Setarietum, a najbogatsze są fitocenozy Galinsogo-Setarietum, Lamio- -Veronicetum politae i Oxalido-Chenopodietum polyspermi. O liczbie gatunków decyduje także rzeźba terenu. Zbiorowiska występujące w obniżeniu charakteryzują się większą liczbą gatunków i średnią ich liczbą w zdjęciu niż zbiorowiska zasiedlające zbocza i wierzchowiny. Na liczbę gatunków w zbiorowisku istotny wpływ wywiera działalność agrotechniczna. Zbiorowiska segetalne w uprawach ekologicznych są znacznie bogatsze florystycznie (liczba gatunków waha się od 32 do 58), w porównaniu z uprawami intensywnymi konwencjonalnymi, w których jest ich znacznie mniej – od 13 do 24. Podobne są relacje w przypadku średniej liczby gatunków w zdjęciu. Istotnym czynnikiem agrotechnicznym, decydującym o liczbie gatunków, jest nawożenie mineralne, organiczne oraz wapnowanie. Gnojowica ogranicza liczbę gatunków w zbiorowiskach; więcej występuje ich na poletkach wapnowanych i nawożonych obornikiem.

Abstrakt. Przeanalizowano wybrane parametry hematologiczne i biochemiczne osocza krwi cieląt w pierwszym miesiącu życia przed podaniem wraz z preparatem mlekozastępczym dodatkowej ilości laktozy i po jego podaniu. Doświadczenie przeprowadzono na 8 buhajkach rasy polsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej. Krew pobierano przed porannym karmieniem w okresie od 6 do 8, od 13 do 15 i od 20 do 22 dnia życia. W 6, 13 i 20 dniu życia podczas wieczornego karmienia oraz w 7, 14 i 21 dniu życia podczas porannego karmienia do preparatu . -1 mlekozastępczego dodawano jednowodną laktozę w ilości 1g kg masy ciała. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że u wszystkich cieląt w 3 grupach wiekowych dwukrotne podanie preparatu mlekozastępczego z dodatkiem laktozy spowodowało najprawdopodobniej przyspieszony pasaż treści jelitowej i dodatkowe straty wody wraz z kałem, których objawem były częste i luźne stolce o charakterystycznym ciemnozielonym zabarwieniu. Pomimo obserwowanych zaburzeń pokarmowych u cieląt nie stwierdzono zmian w stężeniu białka całkowitego (TP), albuminy (Alb), glukozy, sodu (Na), potasu (K) chlorków (Cl), miedzi (Cu), fosforu nieorganicznego (iP), magnezu (Mg) oraz hematokrytu (Ht) i średniej objętości krwinek czerwonych (MCV). W pierwszym tygodniu życia po podaniu cielętom dodatkowej porcji laktozy istotnie obniżyło się stężenie żelaza (Fe) oraz cynku (Zn). Słowa kluczowe: cielęta noworodki, laktoza, wskaźniki hematologiczne i biochemiczne.

Abstrakt. Zdefiniowano QTL dla zawartości chlorofilu (Chc) i maksymalnej fotochemicznej aktywności PSII (F /F ) żyta. Materiał do badań stanowiła populacja RIL mieszańca v m międzyliniowego DS2 × RXL10, złożona z 70 osobników pokolenia F . Otrzymane wyniki 7 poddano analizie statystycznej; stwierdzono istotne zróżnicowanie obu cech u form rodzicielskich i osobników w populacji mapującej. Nie zaobserwowano istotnej statystycznie korelacji pomiędzy Chc a F /F ; obliczone współczynniki odziedziczalności w szerokim zakresie v m (H ) wynosiły odpowiednio 56 i 53%. Przy LOD - 2,0 wyznaczono 19 regionów QTL, w tym B 9 dla zawartości chlorofilu i 10 dla całkowitej wydajności fotochemicznej PSII. Lokalizowały się one głównie w dystalnych lub centromerowych obszarach chromosomów: 1R, 3R, 5R, 6R, 7R, przy czym na chromosomach 1R, 5R i 6R znalazły się regiony wspólne dla QTL F/F 1 v m i F/F 5 (1R), Chc8 i F/F 9 (5R) oraz F/F 3 i F/F 10 (6R). Otrzymane QTL dostarczają v m v m v m v m wstępnej wiedzy o dziedzicznym podłożu zawartości chlorofilu w życie i maksymalnej fotochemicznej aktywności PSII. INTRODUCTION The development of technology generating a large amount of molecular markers in a short

Abstrakt. W Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania konsumentów żywnością ekologiczną. Płody rolne z gospodarstw ekologicznych są postrzegane jako produkty zdrowsze i zasobniejsze w substancje bioaktywne. W pracy określono wpływ sposobu uprawy krzewów borówki wysokiej odmiany ‘Duke’ (konwencjonalnej i ekologicznej) na jakość plonu: wielkość owoców, ich jędrność i skład chemiczny. Badania przeprowadzono w latach 2009–2011 w Pracowni Sadownictwa oraz w gospodarstwie produkcyjnym. Owoce z plantacji ekologicznej były większe, w plonie ogólnym było również więcej owoców dużych (> 12 mm). Owoce te były jednak mniej jędrne oraz charakteryzowały się mniejszą odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Jagody zebrane z krzewów uprawianych konwencjonalnie charakteryzowały się większą zawartością ekstraktu i azotanów. Niezależnie od sposobu uprawy owoce małe (< 12 mm) były bardziej jędrne (zarówno w osi wysokości, jak i średnicy) oraz zawierały więcej ekstraktu. Owoce małe oraz zebrane z krzewów uprawianych konwencjonalnie charakteryzowały się również większą

Abstrakt. Postanowiono zbadać, czy liczba osobników w miocie wpływa na wartości wskaźników asymetrii cech metrycznych szkieletu głowy szynszyli małej- Materiałem do badań były czaszki i żuchwy szynszyli, na których oszacowano wartości 13 bilateralnych cech metrycznych. Określono współczynniki asymetrii względnej (Aw) i asymetrii fluktuacyjnej (FA). Wśród 6 cech przyległych do osi czaszki współczynnik FA był istotny (P - 0.01 i P - 0.05)

Abstrakt. W okresie zimowym pogorszenie jakości powietrza na ogół związane jest z przekroczeniem norm przyjętych dla pyłu zawieszonego; epizody smogowe prawie zawsze są następstwem zwiększonej emisji spowodowanej spadkiem temperatury powietrza i występują w naszym kraju prawie każdej zimy. Oceniono w pracy zmienność imisji pyłu w powiązaniu z temperaturą powietrza w okresie kalendarzowej zimy – od grudnia 2012 r. do lutego 2013 r. w głównych miastach Polski. Analizą objęto godzinne i dobowe stężenia obu frakcji pyłu zawieszonego, PM10 i PM2,5 zarejestrowanych w 25 stacjach. Stężenie PM10 przekraczające –3 dobową normę (50 µg · m ) stwierdzono w południowych rejonach kraju aż w 70% dni analizowanego sezonu zimowego, przy czym najwięcej w grudniu 2012 r. W tym miesiącu w większości stacji odnotowano także maksymalne dobowe wartości imisji. Wykazano, że

Abstrakt. Oceniono wpływ wielkości cebul na przebieg kwitnienia, jakość kwiatostanów i plon cebul śniedka Saundersa (Ornithogalum saundersiae Baker) uprawianego w nieogrzewanym tunelu foliowym. W doświadczeniu wykorzystano cebule o obwodzie: 12–14, 14–16, 16–18, 18–20, 20–22 i 22–24 cm. Z cebul o obwodzie 22–24 cm i 20–22 cm otrzymano rośliny, które kwitły najdłużej i miały szersze kwiatostany, o większej liczbie kwiatów. Rośliny, uzyskane z cebul o obwodzie 12–14 cm i 14–16 cm, rozpoczynały kwitnienie średnio o 15,7 dnia później; wytworzyły najmniej kwiatów w kwiatostanie. Najwięcej cebul przybyszowych otrzymano z cebul

Abstrakt. Skład chemiczny olejków eterycznych, wyizolowanych na drodze hydrodestylacji i destylacji z parą wodną z kwiatostanów i liści z łodygami bazylii pospolitej odmiany ‘Cinnamon’, badano metodą GC-MS. (E)-Cynamonian metylu, linalol i estragol stanowiły dominujące składniki wszystkich analizowanych olejków. Aczkolwiek, porównując obie metody destylacji, wykazano, że w przypadku olejków otrzymanych z kwiatostanów zawartość (E)-cynamonianu metylu, estragolu, eugenolu i (Z)-cynamonianu metylu była większa w olejku wyizolowanym na drodze hydrodestylacji, natomiast zawartość ß-selinenu, ß-eudesmolu i --selinenu była większa w olejku otrzymanym na drodze destylacji z parą wodną. W przypadku olejków wyizolowanych z liści z łodygami więcej (E)-cynamonianu metylu i (Z)-cynamonianu metylu stwierdzono w olejku otrzymanym na drodze hydrodestylacji; zawartość linalolu, ß-eudesmolu i estragolu