seria Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica

Wydanie 322(36)4 2015

Oryginalne prace twórcze

Porównanie jakości mięsa wybranych gatunków zwierząt egzotycznych 

Mateusz Balowski, Małgorzata Sobczak, Joanna Żochowska-Kujawska, Olga Pytel-Zając, Marcin Niedźwiedź

źródła folianów w diecie człowieka 

Marika Magdalena Bielecka, Grażyna Cichosz, Katarzyna Nowak

Abstrakt. Najwyższą zawartością folianów charakteryzuje się żywność pochodzenia roślinnego. Niestety, związki te są podatne na utlenianie; nieunikniony jest również ich termiczny rozkład oraz wymywanie wodą. W świeżych produktach spożywczych poddanych obróbce termicznej pozostaje od około 40 (brokuły, soczewica) do ponad 90% (cebula, soja, jajo kurze) folianów. W poddanych obróbce termicznej mrożonkach zawartość folianów jest jeszcze mniejsza: straty podczas mrożenia wynoszą 10–20%, w trakcie magazynowania wzrastają dodatkowo o 16% do prawie 100%. Ponadto przyswajalność folianów ograniczają inhibitory koniugazy obecne w warzywach (kapusta, pomidory, fasola) i pomarańczach, a także polifenole (wino, piwo, herbata, owoce). W produktach pochodzenia zwierzęcego (z wyjątkiem wątroby) zawartość folianów jest średnio 2–2,5-krotnie mniejsza niż w warzywach. Jednak charakteryzują się one znacznie większą stabilnością ze względu na obecność lipofilnych antyoksydantów, a w przypadku produktów mleczarskich również białka wiążącego foliany (FBP). Wolniejsze tempo wchłaniania folianów związanych z białkiem oraz ochrona przed bakteriami jelitowymi zwiększa ich biodostępność. Absorpcja i metaboliczne wykorzystanie folianów jest większe w przypadku produktów zwierzęcych niż rośli

Mikrostruktura mięśnia żwacza (musculus masseter) u bydła 

Joanna Bogucka, Mariusz Bogucki, Michał Frymarski

Wpływ wieku pierwszego wycielenia na produkcyjność mleczną krów rasy simentaler 

Barbara Cioch, Ewa Czerniawska-Piątkowska, Edyta Rzewucka-Wójcik

Abstrakt. Badaniami objęto 88 krów rasy simentaler, które utrzymywane były w gospodarstwie na terenie województwa zachodniopomorskiego. Oszacowano wpływ wieku w dniu pierwszego wycielenia na produkcyjność w kolejnych trzech 305-dniowych laktacjach. Najwyższą wydajności mleka, tłuszczu i białka w laktacji trzeciej charakteryzowały się krowy, których WPW przypadał na 26–29 miesięcy, a w laktacji pierwszej i drugiej <26 miesięcy. Największą zawartość

Właściwości antybakteryjne kiszonek z różnych odmian sorgo 

Mariola Galbas, Marek Selwet, Andrzej Borkowski, Tomasz Cłapa, Filip Porzucek, Witold Skrzypczak

Polimorfizm w genie UCP3 u bydła mlecznego 

Joanna Głosińska, Inga Kowalewska-Łuczak, Hanna Kulig, Katarzyna Wojdak-Maksymiec

Abstrakt. Celem prowadzonych badań było oszacowanie wpływu genotypów w regionie polimorficznym genu UCP3 na wybrane cechy użytkowości mlecznej (wydajność mleka, białka, i tłuszczu oraz zawartość białka i tłuszczu). Badano stado krów rasy polskiej holsztyńsko- -fryzyjskiej odmiany czerwono-białej liczące 169 krów. Analizę genotypów poszczególnych osobników przeprowadzono z wykorzystaniem metody PCR-RFLP. Analizując frekwencję alleli i genotypów dla UCP3/MaeII w badanym stadzie krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czerwono-białej można stwierdzić, że genotyp CC występował z największą częstością (0,66). Frekwencja allelu C wynosiła 0,79. Analiza otrzymanych wyników wykazała statystycznie istotne zależności między genotypami UCP3/MaeII a poszczególnymi cechami użytkowości mlecznej.

Mikrobiom gleby zanieczyszczonej paliwami 

Małgorzata Hawrot-Paw, Monika Izwikow

Abstrakt. Celem prowadzonych badań było określenie wpływu obecności paliw w glebie na liczebność wybranych grup mikroorganizmów glebowych, w tym bakterii, promieniowców, grzybów, kopiotrofów i oligotrofów. W doświadczeniu wykorzystano olej napędowy (ON), biodiesel (BD) oraz mieszaninę obu paliw, w której udział biodiesla wynosił 10% (BD10). –1 Zastosowano dwa poziomy skażenia: 10 i 100 g · kg s.m. gleby. Liczebność mikroorganizmów oceniano metodą posiewu rozcieńczeń glebowych z zastosowaniem podłoży hodowlanych odpowiednich dla poszczególnych grup drobnoustrojów. Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono zróżnicowaną wrażliwość badanych mikroorganizmów na obecność paliw w glebie. Rodzaj paliwa i jego dawka miały istotny wpływ na liczebność bakterii, promieniowców i grzybów. Nie stwierdzono zależności pomiędzy tymi czynnikami doświadczenia a liczebnością mikroorganizmów kopiotroficznych i oligotroficznych

Wpływ rodzaju cukru na mikrorozmnażanie i ukorzenianie dwóch odmian petunii (Petunia x atkinsiana D. Don) w kulturach in vitro 

Marcelina Krupa-Małkiewicz, Natalia Fornal, Alicja Kosatka

Abstrakt. W pracy określono wpływ rodzaju i stężenia cukru na namnażanie i ukorzenianie pędów dwóch odmian petunii Petunia × atkinsiana D. Don ‘Prism White’ i ‘Prism Rose’. Do –3 pożywek dodano sacharozę, fruktozę, glukozę oraz maltozę w stężeniach 0–50 g · dm . Glukoza i maltoza nie wpływała stymulująco na namnażanie pędów petunii. Brak źródła cukru –3 w pożywce lub jego wysokie stężenie (50 g · dm ) miało negatywny wpływ na ukorzenianie mikrosadzonek obu badanych odmian petunii. Najwyższy współczynnik rozmnażania petunii –3 ‘Prism White’ obserwowano na pożywce z dodatkiem 30 g · dm fruktozy. W przypadku –3 odmiany ‘Prism Rose’ najlepsza była pożywka uzupełniona 30 g · dm sacharozy, dlatego stężenie to uznano za najbardziej optymalne. Najwyższy stopień ukorzeniania pędów petunii ‘Prism White’ –3 –3 zaobserwowano na pożywce z dodatkiem 40 g · dm

Zawartość składnikoålw odżywczych w nasionach soi zwyczajnej (Glycine max L. Merr.) po zastosowaniu egzogennych regulatoroålw wzrostu 

Anna Nowak, Jacek Wróbel

Abstrakt. Dwuletnie wazonowe doświadczenie przeprowadzono w Hali Wegetacyjnej Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. W doświadczeniu badano wpływ egzogennych regulatorów wzrostu, tj. kwasu indolilo-3-masłowego (IBA), 6-benzyloaminopuryny (BAP) oraz ich mieszaniny na zawartość makroelementów (Na, K, Ca, P i Mg), azotanów (N-NO ) oraz aminokwasów siarkowych (metioniny i cysteiny) w nasionach trzech polskich 3 odmian soi zwyczajnej, tj. Aldana, Progres, Jutro. Podczas wegetacji rośliny były opryskiwane –3 dwukrotnie regulatorami wzrostu w stężeniu 30 mg · dm Rośliny odmiany Jutro opryskiwane . 6-benzyloaminopuryną (BAP) charakteryzowały się największą zawartością Na, K, Ca i Mg oraz aminokwasów siarkowych, ale jednocześnie najmniejszą zawartością azotanów. Regulatory wzrostu w innych wariantach miały również pozytywny wpływ na poprawę jakości plonu, jednak w mniejszym stopniu. Regulatory wzrostu miały istotny, ale zróżnicowany wpływ na zawartość makropierwiastków odżywczych w nasionach trzech odmian soi. Zawartość wapnia, potasu i magnezu w nasionach trzech odmian soi wzrosła niezależnie od rodzaju regulatora. Z kolei w przypadku azotu w formie azotanowej, stwierdzono jego spadek. BAP istotnie zwiększył zawartość cennych pod względem odżywczym pierwiastków takich jak Ca i Mg oraz egzogennych aminokwasów, szczególnie u odmian Jutro i Progres. Uzyskane wyniki badań

Wspoålłzależność pomiędzy wybranymi cechami metrycznymi szkieletu głowy oraz elementami kończyny piersiowej i kończyny miednicznej a płcią i wielkością miotu szynszyli małej (Chinchilla laniger, Molina 1782) 

Katarzyna Pęzińska-Kijak, Piotr Baranowski

Abstrakt. Celem badań było określenie wartości podstawowych cech osteometrycznych wybranych kości długich i kości płaskich z uwzględnieniem płci i wielkości miotu, a także ustalenie czy istnieje statystyczna współzależność między cechami czaszki a cechami wybranych kości szkieletu pozaczaszkowego. Materiałem do badań były kości ramienne, łopatki, kości udowe i miednice 136 oraz czaszki 140 szynszyli hodowlanych obojga płci, z miotów pojedynczych i wielorakich. Stwierdzono, że w szkielecie szynszyli istnieje większa współzależność między kośćcem głowy a kośćcem obręczy piersiowej i obręczy miednicznej samic niż samców oraz

Wpływ metody ograniczania zachwaszczenia i ilości wysiewu na plonowanie wybranych odmian pszenicy orkisz (Triticum spelta L.) 

Stanisław Pużyński, Sławomir Stankowski, Katarzyna Pużyńska, Robert Iwański, Marek Wianecki, Wioletta Biel

Abstrakt. Badania polowe przeprowadzono w latach 2010–2013 w Rolniczej Stacji Doświadczalnej Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Lipniku koło Stargardu Szczecińskiego (Polska). Celem badań było określenie wpływu dwóch metod ograniczenia zachwaszczenia (mechanicznej i chemicznej) i trzech gęstości siewu na plonowanie, komponentów plonowania i parametrów fizjologicznych niektórych odmian pszenicy orkisz i pszenicy zwyczajnej. Zastosowanie herbicydu w 2011 roku nie miało istotnego wpływu na plon ziarna roku w porównaniu z metodą mechaniczną, ale zwiększyło plonowanie w 2012 i 2013 roku. Zwiększenie gęstości 2 siewu z 300 do 500 ziaren na m zwiększyło plon ziarna i obsadę kłosów oraz zmniejszyło liczbę ziaren w kłosie. Masa tysiąca ziaren była podobna niezależnie od gęstości siewu. Największy plon ziarna w badanym okresie otrzymano od pszenicy zwyczajnej odmiany Tonacja, mniejsze od niezarejestrowanych odmian pszenicy orkisz ze Stacji Hodowli Roślin Strzelce, a najmniejszy od odmiany pszenicy orkisz Oberkulmer

Wpływ schładzania i zamrażania mięsa drobiowego na występowanie Campylobacter jejuni 

Marek Selwet, Mariola Galbas, Andrzej Borkowski, Tomasz Cłapa, Filip Porzucek

Abstrakt. Niewłaściwie przechowywane mięso drobiowe w dużym stopniu może zostać skażone bakteriami z rodzaju Campylobacter spp. Schłodzenia i zamrażanie mięsa może być jedną z przyczyn zahamowania wzrostu tych bakterii na produktach mięsnych. Celem prowadzonych badań była kontrola wpływu niskich temperatur 4oC i –18oC na częstotliwość występowania tych bakterii w mięsie drobiowym. Próbki mięsa drobiowego (n = 450) były pobierane losowo z wybranych ubojni. Identyfikacji C. jejuni dokonano przy zastosowaniu testu Api Camy i reakcji PCR. Stwierdzono, że schładzanie spowodowało obniżenie występowania C. jejuni w surowym mięsie drobiowym o 90,3%. Mrożenie mięsa wyeliminowało w 100% skażenie bakteriami C. jejuni. Podsumowując można stwierdzić, że chłodzenie mięsa nie daje gwarancji całkowitej eliminacji bakterii Campylobacter spp.

Wykorzystanie pedometrów do analizy aktywności dobowej i płodności krów rasy limousine 

Piotr Wójcik, Andrzej Olszewski

Abstrakt. Badania przeprowadzono na krowach i jałówkach rasy limousine o liczebności po 10 sztuk w grupie, utrzymywanych na głębokiej ściółce z wybiegiem. Okres badań styczeń– –luty z wykorzystaniem urządzeń do badania aktywności ruchowej produkcji izraelskiej (AfiAct) i japońskiej (GYUHO). Analizowano aktywność zwierząt przez 24 godziny, częstotliwość odpoczynku, średni czas spoczynku na jedno leżenie oraz oszacowano średni wskaźnik niepokoju. Stwierdzono najniższą aktywność dobową krów i jałówek w godzinach nocnych między 0.00 a 5.00, natomiast dzienna była prawie dwukrotnie wyższa od nocnej. Jałówki przy zwiększonej aktywności dobowej względem krów charakteryzowały się wyższym wskaźnikiem częstotliwości odpoczynku i krótszym czasem spoczynku na jedno leżenie. Wyższą stresowość odnotowano podczas rannego pomiaru w obu grupach. Efektywność obu systemów w wykrywaniu rui określono na średnim poziomie 85%, co daje rozkład 84% wśród jałówek i 85% wśród krów. Oba badane systemy dopuściły się do utracenia 1,5 rui w całym badanym stadzie.