seria Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica

Wydanie 326(38)2 2016

Oryginalne prace twórcze

Wstępne badania morfometrii i struktury chromatyny plemników lisa srebrzystego (Vulpes vulpes) 

Katarzyna Andraszek, Olga Szeleszczuk, Piotr Niedbała, Marta Kuchta-Gładysz

Abstrakt. Ocena nasienia jest niezbędna w przewidywaniu płodności samców. Dokładność oceny morfologii plemników zależy od staranności przygotowania preparatów, utrwalania i barwienia plemników, ponieważ ma to wpływ na morfometrię główki i całego plemnika. Celem badań była szczegółowa analiza morfometryczna oraz ocena struktury chromatyny plemników lisa srebrzystego (Vulpes vulpes). Przedmiotem badań były plemniki jednorocznych hodowlanych lisów srebrzystych. Preparaty z ejakulatów poddano trzem technikom barwienia: aniline blue (AB), chromomycin (CMA3) i acridine orange (AO). Zastosowane techniki umożliwiły identyfikację plemników z nieprawidłową retencją histonów. W wyniku pomiarów wyznaczono średnie wartości parametrów morfometrycznych plemników lisa: długość i szerokość główki wynosiły odpowiednio 2 2 6,59 µm i 4,39 µm, obwód główki – 17,98 µm, pole główki – 21,69 µm , pole akrosomu – 11,2 µm , zasięg akrosomu – 51,69%, długość wstawki – 12,84 µm, zasięg wstawki – 19,72%, długość witki – 65,11 µm, długość plemnika – 71,70 µm, indeks eliptyczności główki – 1,51, wydłużenie główki – 0,2, pofałdowanie główki – 0,84, regularność główki – 1,05. Brak ustalonych standardów użycia różnych technik barwienia jest stale aktualnym tematem, w odniesieniu do literatury dotyczącej

Flora segetalna w uprawach ślazowca pensylwańskiego Sida hermaphrodita (L.) Rusby w gminie Łobez (Pomorze Zachodnie) 

Wanda Bacieczko, Agnieszka Borcz

Abstrakt. Niniejsza praca przedstawia wyniki badań nad florą segetalną, towarzyszącą uprawie ślazowca pensylwańskiego, w gminie Łobez. Miały one na celu rozpoznanie i przeprowadzenie analizy ekologicznej chwastów odnotowanych na dwóch plantacjach gatunku rośliny uprawianej na potrzeby energetyczne. Określono również ich pochodzenie na podstwie klasyfikacji geograficzno- -historycznej. Zidentyfikowano łącznie 106 gatunków roślin naczyniowych. W zależności od nawożenia plantacje różniły się liczebnością odnotowanych gatunków. Pierwsza plantacja, nawożona wodami poprodukcyjnymi z krochmalni, Przedsiębiorstwa Przemysłu Ziemniaczanego „Nowamyl” w Łobzie, cechowała się mniejszym bogactwem chwastów (42 taksony), w porównaniu z plantacją drugą, nienawożoną (95 taksonów). Na obu plantacjach dominowały gatunki wieloletnie (78 taksony), których stwierdzono ponaddwukrotnie więcej niż terofitów (28 taksonów). W uprawach zdecydowanie wyróżniły się udziałem ilościowym gatunki ruderalne z klasy Artemisietea vulgaris oraz segetalne z klasy Stellarietea mediae. W składzie gatunkowym flory obydwu plantacji liczniejszą grupę stanowiły apofity (78 taksonów – 73,6% flory), spontaneofity zaś charakteryzowały się niewielkim udziałem w tej klasyfikacji. Natomiast wśród antropofitów przeważały archeofity (16 taksonów), głównie chwasty upraw zbożowych i okopowych. Odnotowano także masowo rozwijające się na obu plantacjach gatunki kenofitów pochodzenia amerykańskiego: Solidgo canadensis, Conyza canadensis i Erigeron annuus, które uznane są w Polsce za gatunki inwazyjne.

Analiza wpływu systemów uprawy na skład chemiczny ziarna czterech odmian pszenżyta ozimego (xTriticosecale Wittm. ex A. Camus) 

Marzena Gibczyńska, Andrzej Dawidowski, Magdalena Sobolewska, Anna Jaroszewska, Leokadia Lewandowska

Abstrakt. Celem badań, przeprowadzonych na podstawie wyników doświadczenia polowego, było porównanie efektów uprawy pszenżyta ozimego w systemach rolnictwa ekologicznego i konwencjonalnego. Porównując oba systemy uprawy, analizowano zmiany zawartości w ziarnie pszenżyta makroskładników: fosforu, potasu, wapnia, magnezu i mikroskładników: manganu, żelaza, cynku i miedzi. Badania dotyczyły ziarna czterech odmian pszenżyta: Benetto, Cultivo, Grenado i Moderato. Doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2010–2011 w Krajowym Instytucie Badawczym do spraw Rybactwa i Rybołówstwa Meklemburgii – Pomorza Przedniego w Gülzow w Niemczech. Ziarno wszystkich odmian pszenżyta, uprawianego w systemie ekologicznym, zawierało więcej fosforu i magnezu. Porównywane systemy uprawy nie różnicowały ilości wapnia i potasu w ziarnie pszenżyta ozimego odmian Benetto, Cultivo, Grenado i Moderato. Nie odnotowano zależności między ogólną zawartością fosforu, wapnia i magnezu a uprawianą odmianą. Ilość potasu ogólnego w ziarnie pszenżyta ozimego różnicował czynnik odmianowy. Ziarno pszenżyta wszystkich czterech odmian uprawianych w systemie ekologicznym

Wstępna ocena wpływu efektywnych mikroorganizmów i nawożenia na plon, aktywność fotosyntetyczną, współczynnik wykorzystania wody rdestu ostrokończystego (Polygonum cuspidatum Siebold & Zucc.) oraz zawartość wybranych składników mineralnych w glebie 

Anna Jaroszewska, Sławomir Stankowski

Abstrakt. Celem badań była wstępna ocena wpływu efektywnych mikroorganizmów i nawożenia obornikiem na plon, cechy morfologiczne, aktywność fotosyntetyczną, współczynnik wykorzystania wody rdestu ostrokończystego (Polygonum cuspidatum Siebold & Zucc.) oraz zawartość wybranych składników mineralnych w glebie. Doświadczenie polowe przeprowadzono w 2014 i 2015 roku w Stacji Doświadczalnej w Lipniku niedaleko Stargardu Szczecińskiego (53o12N; 14o27E). Czynnikami doświadczenia były EM – efektywne mikroorganizmy (preparat) i nawożenie obornikiem. Doświadczenie założono w układzie losowym. Obejmowało ono cztery obiekty w czterech replikacjach: 1 – kontrola (bez EM i nawożenia), 2 – preparat EM, 3 – nawożenie obornikiem, 4 – preparat EM i nawożenie obornikiem. Efektywne mikroorganizmy i nawożenie obornikiem nie miało istotnego wpływu na plon, liczbę roślin na poletku, ich wysokość i średnicę łodyg rdestu ostrokończystego. Rośliny nawożone obornikiem oraz obornikiem i preparatem EM zawierały większe ilości makroelementów (magnezu, wapnia, fosforu) i mikroelementów. Większą intensywność asymilacji i transpiracji stwierdzono w roślinach uprawianych na poletkach kontrolnych (bez EM i obornika). Rośliny uprawiane na obiektach

Zastosowanie mieszanek dla kurcząt brojlerów i indyków w odchowie bażantów 

Stanisław Kondracki, Elżbieta Bombik, Dorota Banaszewska, Małgorzata Bednarczyk, Katarzyna Łagowska

Abstrakt. Celem pracy była ocena możliwości zastosowania mieszanek pasz treściwych DKA-S, IB-!, IB-2 produkowanych dla brojlerów kurcząt i indyków w odchowie bażanta zwyczajnego i bażanta złocistego. Badania przeprowadzono na 40 ptakach, w tym na 20 bażanta zwyczajnego i 20 bażanta złocistego. W pierwszym dniu życia zarówno bażanty zwyczajne, jak i bażanty złociste, z obu grup żywieniowych, nie różniły się istotnie masą ciała. W okresie odchowu średnia masa ciała bażanta łownego, żywionego mieszanką IB, była większa od masy ciała bażantów żywionych mieszanką DKA-S; po 4 tygodniach różnica średniej masy ciała wynosiła już ponad 67 g. Po 8 tygodniach bażanty obu grup żywieniowych były wyrównane pod względem masy ciała, która wynosiła 616,78 g w przypadku bażantów żywionych mieszanką IB i 608,14 g w przypadku bażantów żywionych mieszanką DKA-S. Bażanty złociste otrzymujące mieszankę IB przez cały okres odchowu były cięższe od bażantów żywionych mieszanką DKA-S; po 8 tygodniach masa ich ciała wynosiła 401,40 g i była większa od masy ciała bażantów żywionych mieszanką DKA-S o 65,5 g. W okresie doświadczenia średnie dobowe przyrosty masy ciała bażantów łownych i bażantów złocistych były większe przy zastosowaniu mieszanki IB. Ptaki żywione zarówno mieszanką IB, jak i DKA-S charakteryzowały się bardzo szybkim tempem wzrostu w okresie od 1 dnia do 4 tygodnia. Od 5 do 8 tygodnia odchowu wskaźnik tempa wzrostu zmalał i mieścił się w zakresie od 57,95% do 75,45%. Mieszanki dla kurcząt brojlerów i indyków mogą być efektywnie stosowane w odchowie bażantów. Zastosowanie mieszanki IB w żywieniu bażantów daje lepsze wyniki odchowu, zarówno kurcząt bażanta zwyczajnego, jak

Interakcja oddziaływania stresu solnego w połączeniu z amidem kwasu nikotynowego lub bez niego na parametry fizjologiczne i biochemiczne siewek pomidora 

Marcelina Krupa-Małkiewicz, Dominik Ostojski, Maja Sędzik, Justyna Pelc, Beata Smolik

Abstrakt. Celem pracy było określenie wpływu soli NaCl i KCl osobno lub w połączeniu z amidem kwasu nikotynowego na wzrost i niektóre parametry biochemiczne pomidora odmiany Vilma, w warunkach laboratoryjnych i szklarniowych. Zastosowane kombinacje roztworów soli miały negatywny wpływ na zdolność kiełkowania nasion i cechy morfologiczne 14-dniowych siewek pomidora. Dodatek soli NaCl miał pozytywny wpływ na zawartość Chl a i Car, a roztwór soli KCl obniżał zawartość barwników fotosyntetycznych i niefotosyntetycznych w siewkach pomidora. W warunkach polowych zastosowane roztwory soli NaCl (3 i 6 g) powodowały wzrost stężenia Chl a, Chl b i Car oraz proliny. Ponadto liście roślin stanowiących kontrolę były ciemniejsze od liści roślin z pozostałych kombinacji doświadczenia. Zaobserwowano, że dodatek amidu kwasu nikotynowego do pożywki nie miał ochronnego wpływu na rośliny rosnące w warunkach zasolenia, poza niewielkim zwiększeniem stężenia proliny.

Analiza polimorfizmu w genie SLC27A1 w odniesieniu do cech użytkowości mlecznej krów rasy jersey 

Hanna Kulig, Tomasz Kałłas, Inga Kowalewska-Łuczak, Melania Kunicka, Katarzyna Wojdak-Maksymiec

Abstrakt. Celem badań było ustalenie ewentualnych zależności między polimorfizmami g.14791C>T oraz g.14589A>G w genie SLC27A1 a cechami użytkowości mlecznej i liczbą komórek somatycznych w mleku krów rasy jersey. Nie stwierdzono istotnych zależności między genotypami a analizowanymi cechami. Kolejne badania na większej grupie osobników mogą

Zawartość glikoalkaloidów w bulwach ziemniaka nawożonego wsiewkami międzyplonowymi w integrowanym i ekologicznym systemie produkcji 

Artur Makarewicz, Anna Płaza, Barbara Gąsiorowska, Natalia Opatowicz

Abstrakt. W pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w latach 2006–2009 w celu określenia wpływu biomasy wsiewek międzyplonowych, przyoranych jesienią i pozostawionych do wiosny w formie mulczu, na zawartość glikoalkaloidów w bulwach ziemniaka uprawianego w integrowanym i ekologicznym systemie produkcji. Przeprowadzono eksperyment, aby sprawdzić następujące dwa czynniki – 1. nawożenie wsiewką międzyplonową: kontrola (bez nawożenia wsiewką międzyplonową), obornik, nostrzyk biały, nostrzyk biały + rajgras holenderski (życica westerwoldzka), rajgras holenderski, nostrzyk biały – mulcz, nostrzyk biały + rajgras holenderski – mulcz, rajgras holenderski – mulcz; 2. systemy produkcji – integrowany i ekologiczny. Zawartość glikoalkaloidów w bulwach ziemniaka określono metodą Bergera. Najniższą zawartość glikoalkaloidów określono w bulwach ziemniaka nawożonego nostrzykiem białym oraz mieszanką nostrzyka białego z rajgrasem holenderskim, niezależnie od formy ich stosowania, a także rajgrasem holenderskim pozostawionym do wiosny w formie mulczu. Bulwy ziemniaka, uprawianego w integrowanym systemie produkcji, charakteryzowały się niższą zawartością glikoalkalodiów

Porównanie wzrostu, plonu cebul i zawartości składników u Eucomis autumnalis (Mill.) Chitt., E. bicolor Baker i E. comosa (Houtt.) Wehrh., uprawianych w szklarni jako rośliny doniczkowe 

Piotr Salachna

Abstrakt. Gatunki z rodzaju Eucomis należą do perspektywicznych roślin doniczkowych. Celem badań było porównanie wzrostu, kwitnienia, plonu cebul i zawartości makroskładników u trzech gatunków: Eucomis autumnalis, E. bicolor i E. comosa. Badania przeprowadzono w 2013 i 2014 roku w szklarni. Cebule posadzono w doniczkach o średnicy 18 cm, wypełnionych substratem torfowym z dodatkiem nawozu Hydrocomplex. Spośród badanych gatunków E. autumnalis miał najmniejszą liczbę liści, najwcześniej zakwitał oraz tworzył najwięcej cebul przybyszowych. E. bicolor miał najwięcej liści, dłuższe i szersze kwiatostany oraz tworzył najmniej cebul przybyszowych, w porównaniu z dwoma pozostałymi gatunkami. E. comosa cechował się największą średnicą cebul przybyszowych i najwyższą zawartością potasu w liściach. Analiza zawartości makroskładników u wszystkich gatunków wykazała, że liście zawierały więcej azotu, fosforu, potasu, magnezu i wapnia niż cebule.

Zastosowanie gonadotropiny kosmówkowej hCG w miejsce pierwszego krycia norki amerykańskiej (Neovison vison) w celu poprawy wyników rozrodu 

Beata Seremak, Kamil Pławski, Lidia Felska-Błaszczyk, Bogdan Lasota

Abstrakt. Celem badań było określenie, w jaki sposób podanie preparatu hormonalnego, zawierającego gonadotropinę kosmówkową (hCG), w miejsce pierwszego krycia wpłynie na wskaźniki plenności samic norki amerykańskiej (Neovison vison). Badania zostały przeprowadzone w dwóch następujących po sobie sezonach rozrodczych. Materiał badawczy stanowiły roczne i dwuletnie samice norki amerykańskiej, o wyrównanej masie ciała, należące do trzech odmian barwnych: szafir, standard brązowy (typu Wild), mahoń. Grupę doświadczalną stanowiły samice, którym podano w formie iniekcji 20 j.m. hCG zamiast pierwszego krycia. Samice kryto ósmego dnia po podaniu preparatu hormonalnego, z kryciem powtórnym następnego dnia według schematu: 8 + 9. Grupę kontrolną stanowiły samice, którym nie podano preparatu hormonalnego. Samice z grupy kontrolnej kryte były w sposób tradycyjny, trzykrotnie, według schematu 1 + 8 + 9 (pierwszy dzień, ósmy dzień, dziewiąty dzień). W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono statystycznie istotne na korzyść grupy doświadczalnej (stymulowanej hormonalnie), różnice w ilości urodzonych i urodzonych żywych młodych w obrębie odmiany barwnej mahoń, w dwóch sezonach rozrodczych, natomiast w przypadku odmian standard brązowy oraz szafir w drugim roku doświadczalnym. P

Charakterystyka fizykochemiczna wybranych miodów z województwa zachodniopomorskiego i ich wartość prozdrowotna 

Małgorzata Szczuko, Ewa Krzemianowska, Katarzyna Janda, Jolanta Wolska, Dominika Jamioł-Milc

Abstrakt. Ostatnio prowadzonych jest wiele badań dotyczących pozytywnego wpływu miodów na przebieg niektórych chorób. Podkreśla się jego szczególnie właściwości lecznicze w walce z chorobami układu krążenia. I chociaż większość autorów sugeruje pozytywny wpływ miodów w leczeniu tych schorzeń, to zwracamy uwagę na inne aspekty, często negatywne, związane ze spożyciem miodu dostępnego w sprzedaży. Przeprowadzono badania dotyczące zafałszowań 35 naturalnych miodów pszczelich pozyskanych z prywatnych pasiek i ze sprzedaży detalicznej. Miody zostały poddane próbie na obecność sacharozy (metodą Lane-Eynona), skrobi, syntetycznych barwników kwaśnych i zasadowych, wody (metodą refraktometryczną), kwasowość ogólną i aktywność przeciwutleniającą (metodą spektrofotometryczną). Spośród przebadanych miodów ponad 50% zawierało więcej niż 10% sacharozy; wykazano związek między zwiększoną zawartością sacharozy a występowaniem obniżonej kwasowości w miodach, co będzie wpływało niekorzystnie na właściwości przeciwbakteryjne produktu. Stwierdzono również obniżoną aktywność przeciwutleniającą miodów, mieszczącą się w zakresie od 10,32 do 80,56 procent inhibicji rodników DPPH, i stosunkowo wysoką zawartość wody w 17% miodów, co będzie negatywnie wpływało na stabilność mikrobiologiczną produktu pszczelego. Nie wykazano obecności skrobi i syntetycznych barwników w badanych próbkach miodu. Postuluje się zachowanie