seria Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica

Wydanie 351(52)4 2019

Artykuły przeglądowe

ZASTOSOWANIE ALG JEDNOKOMÓRKOWYCH W PRODUKCJI ZWIERZĘCEJ 

Natasza DOBROWOLSKA, Wojciech KRAWCZYK, Jacek WALCZAK

Abstrakt. Omówiono możliwość wykorzystania mikroalg w produkcji zwierzęcej, ze szczególnym uwzględnieniem redukcji emisji szkodliwych domieszek gazowych, co ma ogromne znaczenie w rolnictwie, szczególnie intensywnym, w dobie trwającego kryzysu klimatycznego. Mikroalgi mogą być stosowane w metodach zmniejszających emisję szkodliwych domieszek gazowych z nawozów naturalnych, jednocześnie wzbogacając je w N i P z obornika lub gnojowicy. Warto również zauważyć, że biomasa mikroalg może być stosowana jako substrat do produkcji biopaliw i jako dodatek paszowy zastępujący zboża w żywieniu zwierząt. Możliwość zastosowania mikroalg jako dodatku paszowego została potwierdzona w badaniach, w których mączka mikroalgalna (MAP) była wykorzystywana jako dodatek paszowy dla niosek. Suplementacja MAP powodowała także poprawę jakości jaj. Mikroalgi posiadają potencjał aplikacyjny alternatywny dla oleju rybiego w żywieniu krów, powodując wzrost zawartości CIS-9, trans-11 CLA w mleku. Innym ważnym zastosowaniem jednokomórkowej biomasy glonów w rolnictwie jest produkcja biogazu. Celem tego artykułu jest przegląd i usystematyzowanie aktualnego stanu wiedzy na temat zastosowania mikroalg w produkcji zwierzęcej.

ICHTIOLOGIA, HODOWLA I ZNACZENIE GOSPODARCZE PSTRĄGA TĘCZOWEGO W POLSCE 

Magda JUSZCZAK, Tomasz SAWICKI, Mariusz SZYMCZAK, Patryk KAMIŃSKI

Abstrakt. Jednym z bardziej znanych gatunków ryb hodowlanych na świecie jest pstrąg tęczowy (Oncorhynchus mykiss). W Polsce oprócz pstrąga tęczowego występują jeszcze dwa gatunki: pstrąg źródlany oraz potokowy, które mają istotnie mniejsze znaczenie. Cechy przystosowawcze pstrąga tęczowego, w tym wysoka tolerancja, dotycząca zarówno zróżnicowanych składników pokarmowych, jak i różnych środowisk, oraz małe wymagania powierzchniowe pozwoliły na efektywną hodowlę tego gatunku. Chów i hodowla odbywają się w stawach, które są dostosowane do wielkości, ilości oraz wieku ryb, aby zapewnić im możliwie najlepsze warunki środowiskowe. Mięso pstrąga tęczowego stanowi bardzo dobre źródło białka, witamin, składników mineralnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych, aminokwasów egzogennych. Pstrąg tęczowy w dystrybucji występuje pod różnymi postaciami – zarówno w postaci świeżych ryb, patroszonych, jak i filetów oraz przetworów wędzonych, w żelatynie i w konserwach.

Oryginalne prace twórcze

METANOGENEZA I SYNTEZA LOTNYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH W ŻWACZU KRÓW ORAZ ZMIENNOŚĆ TYCH PROCESÓW POD WPŁYWEM ZAKISZANYCH DODATKÓW ROŚLINNYCH 

Katarzyna MIKOŁAJCZYK, Ewa PECKA-KIEŁB, Andrzej ZACHWIEJA

Abstrakt. Przeprowadzone badania miały na celu określenie wpływu wybranych kiszonek stosowanych w żywieniu krów na poziom produkcji metanu oraz lotnych kwasów tłuszczowych w treści żwacza w warunkach in vitro. Materiał do badań stanowiła treść żwacza pobrana za pomocą sondy od 10 krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej, odmiany czarno-białej. Po pobraniu treść żwacza wymieszano z buforem i poddano homogenizacji. W celu przygotowania próbek do fermentacji zhomogenizowaną treść odmierzono do buteleczek „serum bottles” i dodano 1 g uzyskanych substratów: I – kiszonka z kukurydzy, II – kiszonka z traw. Buteleczki wysycono CO2 i poddano 8- i 24-godzinnej fermentacji in vitro w wytrząsarce z łaźnią wodną, w temperaturze 39˚C. Po inkubacji dokonano analizy wytworzonego gazu oraz oznaczono ogólne stężenie lotnych kwasów tłuszczowych (LKT) oraz udział poszczególnych frakcji. Wyniki zostały opracowane statystycznie przy użyciu chromatografu gazowego (Agilent Technologies 7890A GC System). W badaniach własnych stwierdzono wpływ zastosowania kiszonki z kukurydzy i kiszonki z traw na emisję metanu w treści żwacza krów oraz syntezę lotnych kwasów tłuszczowych (LKT), a także zmienność udziału procentowego poszczególnych frakcji LKT w procesie fermentacji in vitro. Zastosowanie kiszonki z traw obniża produkcję metanu w procesie fermentacji w treści żwacza krów. Natomiast kukurydza w formie kiszonki, stosowana jako substrat w fermentacji płynu żwacza, wpływa na wzrost produkcji kwasu propionowego oraz masłowego. Uzyskane rezultaty wskazują na możliwość stosowania kiszonki z traw w celu obniżenia emisji metanu w treści żwacza krów, jednak ze względu na zmianę udziału kwasów propionowego i masłowego niezbędne jest stosowanie w żywieniu krów, oprócz kiszonek z traw, również kiszonek z kukurydzy.

WARTOŚĆ RZEŹNA TUCZNIKÓW RASY POLSKIEJ BIAŁEJ ZWISŁOUCHEJ POCHODZĄCYCH Z GOSPODARSTW ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ POLSKI 

Daniel RADZIKOWSKI, Halina SIECZKOWSKA, Aleksandra KALIŃSKA, Marcin GOŁĘBIEWSKI, Urszula OSTASZEWSKA

Abstrakt. Celem niniejszej pracy jest ocena wartości rzeźnej tuczników pochodzących z indywidualnych gospodarstw rolnych zrzeszonych w grupie producenckiej zlokalizowanej w środkowo-wschodniej Polsce. Badania przeprowadzono na 322 tucznikach rasy polskiej białej zwisłouchej (PBZ). Materiał doświadczalny sklasyfikowano, uwzględniając 2 czynniki badawcze: dostawcę i porę roku. Tuczniki z I grupy badawczej ubijano na jesieni w miesiącach wrzesień– –październik, a tuczniki z II grupy badawczej – wiosną w miesiącach kwiecień–maj. Badana populacja tuczników charakteryzowała się wysoką mięsnością – na poziomie 58% oraz masą tuszy ciepłej 89,99 kg. Wszystkie tusze tuczników zostały zakwalifikowane do najwyższych klas w systemie SEUROP – odpowiednio: 29,81% do klasy S, 51,86% do klasy E i 18,32% do klasy U. Udowodniono statystycznie wpływ dostawcy na masę tuszy ciepłej, grubość mięśnia longissimus dorsi w punkcie M1, wydajność rzeźną oraz wpływ sezonu uboju na masę tuszy ciepłej i grubość słoniny w punktach S1 i S2. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że tuczniki, których uboju dokonano wiosną, odznaczały się mniejszą masą tuszy ciepłej i cieńszą słoniną. Wykazano współdziałanie obydwu czynników badawczych, tj. dostawcy surowca rzeźnego i sezonu uboju, w przypadku masy tuszy ciepłej, mięsności, mięśnia LD mierzonego w punkcie M2, grubości słoniny mierzonej w punkcie S1. Otrzymane wyniki badań wskazują na dużą wartość rzeźną tuczników utrzymywanych w indywidualnych gospodarstwach rolnych zrzeszonych w grupy producenckie; wieprzowina pozyskana od tych świń spełnia wymagania stawiane przez przemysł mięsny i konsumentów.

LEKOOPORNOŚĆ SZCZEPÓW Pseudomonas spp. IZOLOWANYCH Z AKWENÓW ORAZ OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW NA TERENIE SZCZECINA 

Marcjanna WRZECIŃSKA

Abstrakt. Rosnąca oporność bakterii na antybiotyki stała się światowym problemem. Wśród 12 bakterii stanowiących szczególne zagrożenie WHO wyróżniło szczepy Pseudomonas aeruginosa oporne na karbapenemy. Bakterie te mogą powodować zakażenia szpitalne, są powszechne w środowisku, w tym w wodzie używanej w kąpieliskach. Z tego powodu skuteczne wykrywanie tych pałeczek jest konieczne, aby skuteczniej zapobiegać infekcjom. Celem badań było określenie antybiotykooporności przedstawicieli bakterii z rodzaju Pseudomonas wyizolowanych ze środowiska. Badaniom poddano próbki wody z akwenów znajdujących się na terenie Szczecina oraz próbkę osadu czynnego. Wyizolowano 7 szczepów. Zbadano podstawowe cechy fizjologiczne i biochemiczne Pseudomonas oraz oporność na antybiotyki. Mobilność oceniano na podłożu Swarm Agar (Caiazza et al. 2005) i potwierdzano kontrastowo pod mikroskopem. Wśród izolatów odkryto szczep Pseudomonas aueruginosa oporny na aztreonam. Badania wykazały, że zbiorniki wodne wykorzystywane do celów rekreacyjnych i poboru wody mogą być rezerwuarem bakterii opornych na antybiotyki, w tym opornej na karbapenem P. aeruginosa. Analiza obecności tych mikroorganizmów w przestrzeni publicznej umożliwiałaby ocenę skażenia wody, co zapobiegałoby zakażeniom Pseudomonas i zmniejszyłoby rozprzestrzenianie się tej bakterii wśród ludzi i zwierząt.