Wydanie 357(56)4 2020

Abstrakt. Określono właściwości konserwujące lawendy wąskolistnej namnażanej na pożywkach z nanocząstkami złota lub srebra o rozmiarach cząsteczek 13 i 30 nm. Emulsje kosmetyczne, przygotowane przy użyciu lawendowej tkanki namnażanej na podłożach zawierających AuNPs i AgNPs, wykazały zwiększone właściwości konserwujące w porównaniu z emulsjami kontrolnymi. W przypadku kontrolnych emulsji kosmetycznych, które nie zawierały dodatku tkanek roślinnych ani kwasów dehydrooctowego i benzoesowego (DHA BA), po drugim tygodniu trwania doświadczenia zaobserwowano pojawianie się kolonii bakteryjnych i grzybowych. Dodatek tkanki lawendy namnażanej na pożywkach bez nanocząstek chronił badane próbki przed zanieczyszczeniem mikrobiologicznym; w tym przypadku kontaminacja bakteryjna została zaobserwowana po 4 tygodniach, a grzybowa po 6 tygodniach. Dodatek tkanki lawendy, namnażanej na pożywce zawierającej AgNPs o wielkości cząstek 13 nm, w stężeniu 1 mg ∙ dm–3 wydłużył czas pojawiania się kolonii bakteryjnych do 8 tygodni (0,9); wynik ten był bliski i porównywalny z efektem DHA BA. Wyższe stężenia AgNPs w pożywkach, a także większa średnica cząstek (30 nm) spowodowały zmniejszenie aktywności konserwujących tkanek roślinnych. Obecność AuNPs w mediach hodowlanych wykazała pozytywny wpływ na aktywność antybakteryjną lawendy, jednak w mniejszym stopniu niż w przypadku AgNPs. Rozdrobnione fragmenty tkanki lawendy, namnażane na pożywkach zawierających 1 mg ∙ dm–3 AgNP, o wielkości cząstek 13 nm, mogą być stosowane do zachowania emulsji kosmetycznych w krótkim okresie trwałości.

Abstrakt. Właściciel psa sportowego powinien zdawać sobie sprawę z tego, że prawidłowe żywienie jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na wyniki sportowe osiągane przez psa. Oprócz zwiększonego zapotrzebowania na energię i podstawowe składniki pokarmowe szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiednią podaż witamin i składników mineralnych, a także suplementów diety. Dlatego celem pracy była charakterystyka znaczenia składników mineralnych, witamin i dodatków funkcjonalnych w żywieniu psów sportowych. Do pierwiastków mających znaczenie w żywieniu psów sportowych zalicza się wapń, fosfor, potas, sód i magnez. Niezwykle ważne są również mikroelementy, takie jak miedź, żelazo, mangan, selen i cynk. Z witamin w żywieniu psów sportowych kluczowe znaczenie mają te o działaniu antyoksydacyjnym (witamina E, witamina C), a także witamina D oraz witaminy z grupy B. Ponadto dietę psa sportowego można wzbogacić również o dodatki funkcjonalne, wspierające funkcjonalność stawów, mięśni oraz układu krwionośnego, a także rośliny o działaniu adaptogennym, wzmacniające odporność psa. Problem może stanowić dobranie odpowiednich ilości poszczególnych dodatków, tak aby spełniały swoje zaplanowane funkcje oraz by były całkowicie bezpieczne. Należy bowiem pamiętać, że zarówno niedobór, jak i nadmiar składników odżywczych może być niebezpieczny dla organizmu.

Abstrakt. Szakal złocisty (Canis aureus) to średniej wielkości drapieżnik. Jako oportunista pokarmowy może stanowić zarówno konkurencję, jak i zagrożenie dla rodzimych gatunków. Szakal złocisty po raz pierwszy został udokumentowany na terenie Polski w 2015 roku, gdzie przybył prawdopodobnie pod wpływem naturalnej ekspansji gatunku. Obecnie na szacunkową wielkość jego populacji składają się jedynie obserwacje pojedynczych osobników, jednak w przyszłości może się to zmienić. Niedawna ekspansja szakala złocistego, jak również jego mała liczebność na terenie Polski wpływają na niski poziom wiedzy na temat gatunku oraz jego wpływu na rodzimą faunę i florę. Założeniami monitoringu jest pomoc w przyszłej kontroli populacji oraz ułatwienie poznania biologii i wpływu danego gatunku na zajmowane środowisko. Monitoring szakala złocistego przedstawiony w niniejszej pracy obejmuje zarówno ocenę siedliska, w którym występuje, jak i samą populację. Ocena końcowa siedliska oraz populacji została wystawiona na podstawie ocen 7 wskaźników (są to zagęszczenie populacji, liczba miotów, wysokość nad poziomem morza, obecność wilków, dostęp do zbiorników wodnych, zarośla, dostępność bazy pokarmowej). Oceny wskaźników pozwalają określić, czy dane stanowisko sprzyja pojawieniu się i rozrostowi populacji szakala złocistego. Obserwacje prowadzone w czasie monitoringu mogą dodatkowo ułatwić poznanie gatunku na nowo zajętych przez niego terenach oraz pozwolić na określenie jego wpływu na środowisko.

Abstrakt. This work presents the results of the study of changes of the potential contamination of soybean agrophytocenosis in grain-row crop rotation by using different systems of farming and typical black soil tillage. It was established that in the upper 0–5 cm layer of soil there are on average 393–671 million pieces of weed seeds. which is 33.6–43.0% of the total number in the layer of soil 0–20 cm. It was established that the use of periodical moldboard and superficial basic soil tillage had no impact on reducing the potential contamination of typical black soil compared to the variant of differentiated tillage. During subsurface plowing the total number of seeds in the soil layer 0–20 cm increased by 13.5–25.8% compared to differentiated tillage. In the variants of ecological and biological farming systems the number of weed seeds in the layer 0–5 cm was 11.3–19.6% higher compared to the intensive farming system. Based on monitoring of the species composition of the weed seeds bank it was established that in the arable layer of the soil the largest share are annual dicotyledonous – 48–62%. annual monocotyledonous – 30.2–44.6%. perennial – 0.9–3.3% of the total number. It was proved that under the intensive system of farming the yield of soybean variety Silesia increased on average from 10.2 to 147% compared to the ecological and biological system of farming. During the biological system of farming soybean yield did not exceed 1.0–1.8 t/ha. Therefore. the industrial and ecological system of farming had the greatest impact on reducing the potential weediness of the soybean agrocenosis during the growing season. During the biological system of farming crop yields decrease due to the accumulation of weed seeds in the topsoil and formation of high actual weediness of the soybean agrocenosis.